افسردگی چیست | اگر این علائم را دارید، افسرده هستید

افسردگی چیست و چگونه می توان به وجود افسردگی پی برد؟ راه های درمان افسردگی چیست؟ در صورتی که احساس می کنید مدتی است خلق و خوی شما تغییر کرده و روال زندگی شما در دوره سختی قرار گرفته است، لازم است به وجود بیماری افسردگی و اختلالات اعصاب در خود شک کنید.افسردگی چیست | اگر این علائم را دارید، افسرده هستید

تعریف افسردگی

افسردگی نوعی اختلال در خلق و خوی است که می تواند احساسات، تفکر و رفتار بیمار را تحت تاثیر قرار دهد و در مواردی نیز منجر به بروز انواع مشکلات روحی و جسمی شود. با این اختلال، فرد در انجام فعالیت های عادی روزانه دچار مشکل می شود و گاهی احساس می کند که زندگی ارزش زیستن ندارد.

بسیاری از مردم احساس غمگین بودن یا افسردگی خفیف را در دوره های مختلفی از زندگی خود تجربه می کنند که پاسخ طبیعی بدن به از دست دادن یا چالش های زندگی است. اما زمانی که غم و ناراحتی زیادی همچون احساس بیچارگی، ناامیدی و بی ارزشی برای روزها یا هفته ها طول بکشد، می تواند فرد را از مسیر طبیعی زندگی باز دارد. این می تواند چیزی بیشتر از غم و اندوه ساده باشد. در چنین مواردی ممکن است فرد دچار افسردگی حاد شود و برای درمان به متخصص مغز و اعصاب نیاز داشته باشد.

انواع افسردگی

افسردگی انواع و شکل های مختلفی دارد و در برخی مواقع نیز تشخیص آن بسیار پیچیده است. زمانی پزشک متخصص شما می تواند اقدام به درمان تخصصی افسردگی شما نماید، که نوع آن را بشناسد. بنابراین شناخت نوع افسردگی در تشخیص و درمان آن بسیار موثر است. براساس نوع و شدت، می توان افسردگی را شامل موارد زیر دانست:

افسردگی خفیف

انواع افسردگی چیست ؟ رایج ترین نوع افسردگی خفیف است که معمولا در دوره ای از زندگی تمامی افراد به آن مبتلا می شوند. این نوع از افسردگی برای مدت زمانی موقت زندگی بیمار را تحت تاثیر قرار می دهد و در آن اختلال ایجاد می کند. به گونه ای که می تواند احساس شادی و نشاط فرد را از بین ببرد. و به طور کلی اهداف و انگیزه افراد را تحت تاثیر امواج منفی قرار دهد. در صورتی که افسردگی از حالت خفیف کمی بالاتر برود، اعتمادبنفس و عزت نفس بیمار را تحت کنترل خود در می اورد.

افسردگی مزمن

به افسردگی مزمن که در اصطلاح پزشکی دیستایمی نیز گفته می شود، نوعی افسردگی مزمن است که درجه پایین تری دارد. در این نوع افسردگی فرد به صورت دائمی اما خفیف احساس غم و اندوه و سرخوردگی دارد. در دوره هایی کوتاه نیز علائم آن کاملا از بین می رود.

علائم این نوع افسردگی شدید نیست اما دوران ابتلای آن طولانی تر است. علائم این نوع بیماری با زندگی فرد عجین می شود و بیمار را به فردی بی حوصله و بی حال تبدیل می کند. البته ممکن است در این دوره فرد به افسردگی مضاعف نیز تبدیل شود که اگر به موقع درمان نشود، دوران افسردگی آن تا 6 ماه نیز افزایش می یابد.

افسردگی شدید

نوع دیگر افسردگی که همراه با علائم شدید و بی وقفه است، افسردگی شدید نام دارد. این نوع افسردگی اگر درمان نشود، باعث ایجاد زندگی فردی و اجتماعی می شود و به طور کلی زندگی فرد را مختل می کند.

افسردگی غیرمعمول

نوع دیگری از افسردگی آتیپیک یا افسردگی غیرمعمول نام دارد. و الگوی رفتاری خاصی دارد. این نوع افسردگی به خوبی به درمان ها و داروها پاسخ می دهد و شناخت آن در مراحل اولیه منجر به درمان سریعتر می شود.

افرادی که مبتلا به افسردگی غیر معمول هستند، پس از یک رویداد خوب یا برخورد با دوستان، سرخوشی موقتی را تجربه می کنند و سپس به حالت غمگین خود باز می گردند. سایر علائم رایج افسردگی غیر معمول شامل بالا رفتن وزن، افزایش اشتها، خوابیدن بیش از اندازه، بازوها و پاهای سنگین و احساس طرد شدن توسط دیگران است.

افسردگی فصلی

برای برخی افراد، نوعی افسردگی که به عنوان افسردگی فصلی شناخته می ‌شود، تقریباً همزمان با شروع زمستان و کوتاه شدن ساعات روز رخ می ‌دهد. افسردگی فصلی یا اختلال عاطفی فصلی حدود 1 تا 2 درصد از افراد جامعه مخصوصا زنان و جوانان را تحت تاثیر قرار می دهد. فرد مبتلا به اختلال عاطفی فصلی در طول زمستان احساس می کند که فردی متفاوت شده است و دائماً علائمی همچون ناامیدی، غمگینی، استرس و بی حالی را تجربه می کند.

افسردگی بعد از زایمان

این نوع افسردگی که معمولا بعد از زایمان ایجاد می شود، حالت جدی تری دارد و علائم آن بعد از زایمان ایجاد می شود. این افراد دچار افسردگی شدیدی می شوند و تا مدت ها احساس غم و اضطراب و بی حوصلگی را تجربه می کنند. با انجام زایمان این علائم تشدید می شود و امکان مراقبت از نوزاد برایشان سخت خواهد بود.

افسردگی سایکوتیک

افسردگی سایکوتیک هنگامی ایجاد می شود که فرد همراه با افسردگی خود به یک بیماری روانی شدید مانند توهم مبتلا شود. این توهمات ممکن است شامل شنیدن یا دیدن چیزهایی باشد که دیگران نمی توانند ببینند، توهم ناشی از احساس ارتکاب جرم و فقر یا بیماری نیز شامل افسردگی سایکوتیک است.

افسردگی در زنان بیشتر است یا مردان؟

معمولا خانم ها بیشتر به بیماری افسردگی مبتلا می شوند. علاوه براین زنان دارای نشانه هایی از کم اشتهایی، خستگی و بی حالی و اختلالاتی در خواب می شوند که همراه با درد و اضطراب است. مردان کمتر به این نوع افسردگی مبتلا می شوند اما اگر مبتلا شوند شدت بیشتری دارد و ممکن است به خودکشی روی آورند.

در کشور سوئد مردان حدود سه برابر زنان خودکشی می کنند. اما زنان بیشتر از مردان به خودکشی فکر می کنند منتها کمتر به آن دست می زنند. البته مردان از روش های موثرتری برای خودکشی استفاده می کنند که و امکان موفقیتشان بیشتر است.

خانم ها تمایل دارند راجع به بیماری افسردگی خود بیشتر صحبت کنند این در حالی است که مردان سعی دارند آن را مخفی کنند. از آنجایی که زنان بیشتر از مردان تمایلات خود را بازگو می کنند، امکان خودکشی برای آنها کمتر است.

رایج ترین علائم افسردگی

علائم افسردگی در افراد مختلف متفاوت است. اما موارد مشترک زیادی نیز در افراد افسرده وجود دارد که می توان بر اساس آن تشخیص داد که فرد در معرض افسردگی قرار دارد. البته بسیاری از موارد جزو روند طبیعی زندگی محسوب می شوند. اما هر اندازه که این علائم قوی تر باشد، میزان بیماری نیز شدیدتر خواهد بود و در نتیجه ماندگاری بالاتر خواهد داشت. از جمله علائم رایج افسردگی عبارتند از:

 احساس ناتوانی و ناامیدی

در صورتی که فرد احساس می کند به صورت دائم هیچ چیزی در زندگی تغییر نخواهد کرد و جهت بهبود شرایط نیز نمی تواند کاری انجام دهد، باید وی را یک فرد افسرده دانست.

عدم علاقه نسبت به کارهای روزمره

ممکن است بیمار نسبت به فعالیت هایی که قبلا انجام می داده و بابت آنها خوشحال میشده هیچ عکس العملی نشان ندهد. عادات، سرگرمی ها و حتی روابط جنسی نیز نمی تواند بیمار را سر ذوق آورد.

تغییر وزن

افزایش یا کاهش بیش از حد وزن یکی دیگر از علائم افسردگی است. به این صورت که فرد در یک فاصله یک ماهه به شدت دچار کاهش یا افزایش وزن شود.

احساس عصبانیت شدید

از دیگر علائم افسردگی می توان به حساسیت زیاد و تحریک پذیری اعصاب فرد اشاره کرد. در چنین شرایطی فرد همواره دچار اضطراب و استرس است و احساس خشم می کند. کوچکترین مسئله ای می تواند او را به خشم آورد و همواره با دیگران در بحث و جدال است.

از دست دادن انرژی

احساس بی حالی و نداشتن انرژی علائم دیگر افسردگی است. فرد به گونه ای در بدن خود احساس سنگینی می کند و به سرعت نیز با انجام کارهای کوچک خسته می شود.

احساس کسالت

بیمار مبتلا به افسردگی همواره احساس کسالت و بیماری می کند. بیماری ‌هایی از جمله سردرد، خستگی، درد در نواحی استخوان و ماهیچه ها از جمله علائمی هستند که بیمار مبتلا به افسردگی به آن دچار می شود.

حس بی فایده بودن

بیماران مبتلا به افسردگی عمدتاً افرادی هستند که احساس بی فایده بودن می کنند. و خود را در تمامی اتفاقاتی که برایشان یا حتی برای اطرافیانشان رخ می دهد، مقصر می دانند.

رفتار های خطرناک

بیماران افسرده عمدتاً رفتارهای خطرناکی ازقبیل مصرف مواد مخدر، ورزش های خطرناک یا رانندگی خطرناک انجام می دهند.

عدم قدرت تمرکز

فردی که به بیماری افسردگی مبتلا است، امکان تمرکز کردن روی یک موضوع را ندارد و به راحتی دچار فراموشی و اختلال در تصمیم گیری می شود.

دردهای بی علت

فردی که دچار افسردگی باشد، دردهای جسمی مختلفی را از جمله معده درد، گرفتگی ناگهانی در ماهیچه ها، سردرد، کمردرد و … را بدون اینکه هیچ علت و منشاء مشخصی داشته باشد، احساس می کند.  

علائم افسردگی در مردان

مردانی که دچار افسردگی می ‌شوند، عمدتاً نسبت به زنان کمتر دچار خودتخریبی و ناامیدی هستند. اما همواره مشکلات ذهنی و خستگی دارند و نمی ‌توانند به راحتی استراحت کنند و بخوابند.

احساس خشم و حساسیت نسبت به رفتار دیگران در آنها بالاست. به سرعت از کوره در می روند و به هیچ یک از کارهایی که از قبل علاقه داشته اند، ذوقی نشان نمی دهند. مردانی که دچار افسردگی می شوند، در نهایت با پرخاشگری و مصرف مواد مخدر و دیگر رفتارهای خطرناک این بیماری را از خود بروز می دهند.

علائم افسردگی در زنان

زنان برعکس مردان در هنگام افسردگی احساس خودتخریبی و احساس گناه می کنند. اینگونه افراد خواب آلودگی زیادی دارند. افزایش وزن و پرخوری ناگهانی از علائم افسردگی در زنان به حساب می آید. البته زنان بیشتر از مردان در معرض افسردگی قرار دارند. چرا که دوران پریودی بعد از زایمان و دوران یائسگی از جمله مواردی است که زنان از لحاظ هورمونی به هم می ریزند و ممکن است احساس افسردگی کند. فراموشی و آلزایمر نیز از دیگر علائم افسردگی در زنان به حساب می آید.

علائم افسردگی در کودکان

افسردگی در کودکان با علائم و نشانه های مختلفی بروز می کند. بنابراین می ‌توان گفت که نشانه‌ های افسردگی کودکان بسیار متفاوت است و هر یک کودک می تواند چند مورد از این علائم را باهم داشته باشد. از جمله نشانه های افسردگی در کودکان عبارتند از:

• عصبانی دائمی و پرخاشگری متداول
• احساس غم و گوشه گیری
• عدم انجام فعالیت هایی که قبلاً کودک برای انجام آن ذوق و علاقه نشان می داد.
• حساسیت نسبت به تذکر و انتقاد والدین
• تغییر اشتها آور پرخوری یا کم خوری
• اختلال در خواب کودک
• بی تابی و گریه زیاد
• عدم قدرت تمرکز در انجام کاری
• کاهش انرژی و خستگی و بی حالی دائمی
• احساس دردهای مداوم مانند سردرد و دل درد
• صحبت در خصوص مرگ و زندگی بعد از مرگ

البته در نظر داشته باشید که تمامی کودکان همه این علائم را به صورت همزمان ندارند و بلکه ممکن است در زمان ها و شرایط مختلف برخی از علائم را از خود بروز دهند. اما به طور کلی تغییر چشمگیری که در میزان فعالیت اجتماعی کودک ایجاد می شود، می تواند هشداری برای والدین باشد که بر اساس آن احتمال بدهند کودک دچار افسردگی شده است.

البته اقدام به خودکشی در کودکانی که زیر ۱۲ سال سن دارند، بسیار کم است. اما در صورتی که احساس عصبانیت و پرخاشگری بالایی داشته باشند، ممکن است به خود آسیب وارد کند. کودکانی که سابقه خانوادگی خشونت یا مصرف مواد مخدر یا تجاوز جنسی را  تجربه می کنند، بیشتر در معرض افسردگی قرار دارند. توجه داشته باشید در صورتی که احساس کردید کودکتان دچار افسردگی شده است یا برخی از علائم افسردگی را دارد، تمامی داروها و قرص ها را جمع آوری نموده و از دسترس کودکان خارج کنید.  

علائم افسردگی در نوجوانان

احساس اضطراب، استرس، تحریک پذیری اعصاب از جمله شایع ‌ترین علائمی هستند که می تواند نشان دهنده وجود بیماری افسردگی در نوجوانان باشد. البته درد های ناشی از سردرد، معده درد و دیگر درد های ناگهانی نیز می تواند از جمله علائم شایع افسردگی در نوجوانان محسوب شوند.  

علائم افسردگی در سالمندان

سالمندان نیز مانند دیگر افراد دچار افسردگی های شدید می شوند. علائمی همچون مشکلات احساسی و عاطفی، دردهای جسمی، خستگی و فراموشی نشان دهنده آلزایمر در افراد سالمند می باشد. عمدتاً بیماران مبتلا به افسردگی در سنین بالا از مصرف داروهای روزانه به صورت عمدی خودداری می کند و به ظاهر و صورت خود نیز اهمیتی نمی دهند.

 علائم افسردگی شدید در افراد

سالمندان نیز مانند دیگر افراد دچار افسردگی های شدید می شوند. علائمی همچون مشکلات احساسی و عاطفی، دردهای جسمی، خستگی و فراموشی نشان دهنده آلزایمر در افراد سالمند می باشد. عمدتاً بیماران مبتلا به افسردگی در سنین بالا از مصرف داروهای روزانه به صورت عمدی خودداری می کند و به ظاهر و صورت خود نیز اهمیتی نمی دهند.

مواردی که در خصوص علائم و نشانه های افسردگی گفته شد، ممکن است به صورت موقتی باشد. اما برخی از علائم افسردگی نشان دهنده افسردگی مزمن هستند. این عوامل عبارتند از:

• تفکراتی از قبیل مرگ و خودکشی
• کناره گیری از تمامی دوستان و اعضای خانواده
• احساس ناامیدی و سرخوردگی در زندگی
• آسیب رساندن به خود از قبیل گرسنگی کشیدن
• خرید وسایل خطرناک از قبیل اسلحه، سم و مشاهده فیلم هایی که مربوط به خودکشی می باشد.

جمع بندی

در این مقاله به بررسی علائم افسردگی و معرفی آن پرداختیم. در صورتی که خودتان یا اطرافیانتان هر یک از این علائم را دارید، سریعا باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. توجه داشته باشید هر یک از این علائم می تواند نشان دهنده خودکشی فرد افسرده باشد. بنابراین بی توجه از کنار آن نگذرید.